Oprichten van de PVV: Was het Geert Wilder’s Epifaan Moment?
🔹 Wat betekent een “epifaan moment”?
Een epifaan moment (van epifanie, Grieks: “openbaring”) is een plots, verhelderend inzicht of een moment waarop iemand een diep besef krijgt dat zijn denken of koers voorgoed verandert.
In de literatuur en psychologie wordt het vaak beschreven als:
“het ogenblik waarop iemand plots begrijpt wat hij moet doen, of hoe de dingen in elkaar zitten.”
Dus als we vragen of het oprichten van de PVV voor Geert Wilders “epifaan” was, dan bedoelen we eigenlijk:
👉 Was dat voor hem een plots moment van inzicht, een openbaring van zijn missie of roeping?
🔹 Historisch gezien: hoe de PVV ontstond
Volgens Wilders zelf en diverse biografische bronnen was de oprichting van de PVV (2006) geen enkel plots, mystiek moment — maar eerder het resultaat van een toenemend conflict binnen de VVD (zijn toenmalige partij).
Een tijdlijn:
- Jaren 1990–2002: Wilders is actief binnen de VVD en medewerker van Frits Bolkestein.
- 2002: wordt Tweede Kamerlid.
- 2004: Wilders verlaat de VVD na conflicten over Turkije’s mogelijke EU-lidmaatschap en over migratiebeleid.
- 2004–2005: hij blijft als “Groep Wilders” in de Kamer zitten, zonder partijstructuur.
- 2006: hij richt officieel de Partij voor de Vrijheid (PVV) op, grotendeels om aan verkiezingen te kunnen meedoen.
(bronnen: Parlement.com, NRC Handelsblad interviews, Wilders’ eigen boek Marked for Death en latere Nederlandse interviews)
🔹 Wilders’ eigen woorden: pragmatisch of epifaan?
Wilders heeft het zelden in spirituele termen over dat moment gehad.
Hij spreekt in interviews (o.a. Elsevier, De Telegraaf, NRC) meestal rationeel en strategisch over de oprichting:
“Ik wilde de vrijheid behouden om te zeggen wat ik vind, zonder partijdiscipline.”
“Ik had het gevoel dat Nederland iets kwijt was: zijn identiteit.”
Dat laatste kan worden gezien als een ideologische openbaring — een overtuiging dat hij zelf “een missie” had om Nederland te verdedigen tegen wat hij zag als bedreigingen van islamisering of Brusselse inmenging.
Maar hij beschrijft dat niet als een plots epifaan moment (“ineens wist ik het”) — eerder als een geleidelijk inzicht, versterkt door politieke gebeurtenissen zoals:
- de moorden op Pim Fortuyn (2002) en Theo van Gogh (2004),
- en de onvrede binnen zijn eigen partij.
🔹 Interpretatie door historici en politicologen
Nederlandse politicologen (zoals Meindert Fennema, Paul Lucardie, en Hans Wansink) typeren Wilders’ oprichting van de PVV als een strategische scheiding uit ideologische noodzaak, niet als een mystieke openbaring.
Ze noemen het eerder:
“de culminatie van een proces van radicalisering en ideologische verzelfstandiging”
dan een “epifaan moment”.
Met andere woorden:
- geen plots religieus of visionair inzicht,
- maar een geleidelijke ideologische breuk met de gevestigde liberale politiek.
🔹 Samenvatting
| Aspect | Beschrijving |
|---|---|
| Type gebeurtenis | Geleidelijke ideologische ontwikkeling, niet plotseling |
| Aanleiding | Conflicten binnen VVD, migratie- en EU-standpunten |
| Beleving Wilders zelf | Politiek en principieel, niet spiritueel |
| Wetenschappelijke duiding | Ideologische radicalisering, niet epifanie |
| Emotionele lading | Wel sterk identitair gevoel – dus symbolisch kun je het epifaan noemen, maar niet letterlijk |
💡 Conclusie
Nee — de oprichting van de PVV door Geert Wilders wordt historisch en biografisch niet gezien als een epifaan moment,
maar als het resultaat van een jarenlang groeiend ideologisch conflict binnen de Nederlandse politiek.
Alleen in figuurlijke zin — als je bedoelt dat hij toen “zijn roeping vond” — kun je zeggen dat het voor hém als persoon een soort epifanie was. Weet u het? laat het ons weten…
