Zorg in de zomer: hittestress en kwetsbare ouderen

De zomer brengt niet alleen zonneschijn, maar ook serieuze gezondheidsrisico’s met zich mee — vooral voor ouderen. Bij temperaturen boven de 27 graden neemt het risico op uitdroging, oververhitting en verergering van bestaande aandoeningen toe. In dit artikel bespreken we hoe hittestress ouderen treft, hoe zorgorganisaties daarop inspelen en wat familieleden kunnen doen om ouderen veilig de zomer door te helpen.

Wat is hittestress bij ouderen?

Hittestress ontstaat wanneer het lichaam meer moeite heeft met het reguleren van de temperatuur. Ouderen zijn extra kwetsbaar door:

Een verminderd dorstgevoel
Chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten of diabetes
Medicatie die vochtbalans beïnvloedt (bijv. plaspillen)

Als het lichaam de warmte niet goed kwijt kan, kunnen klachten ontstaan zoals duizeligheid, verwardheid, snelle hartslag en in ernstige gevallen: hitteberoerte.

Gevolgen van hittestress voor de zorg

Toename ziekenhuisopnames

Volgens het RIVM stijgt het aantal ziekenhuisopnames in warme weken met 20% onder 75-plussers. Veelvoorkomende oorzaken zijn uitdroging, flauwvallen, verergering van hartproblemen en nierfalen.

Extra druk op wijkverpleging en thuiszorg

Verzorgenden en verpleegkundigen signaleren vaker complicaties bij cliënten, zoals verwardheid, slechter eten/drinken of huidproblemen door zweten. Ook nachtzorg neemt toe tijdens hittegolven.

Risico op medicatiefouten

Medicatie moet bij warmte soms aangepast worden, vooral bij diuretica en psychofarmaca. De kans op fouten stijgt wanneer cliënten niet goed geïnformeerd zijn of hulp missen.

Wat kunnen zorgorganisaties doen?

Hitteprotocol activeren

Veel zorginstellingen hanteren een hitteprotocol met acties zoals:

Extra vocht aanbieden (water, bouillon)
Cliënten vaker controleren op uitdroging
Ventilatie en koeling regelen in zorgkamers

Voorlichting geven aan personeel en familie

Zorgverleners spelen een belangrijke rol in bewustwording. Training en duidelijke communicatie kunnen levens redden, vooral bij mensen met dementie of beperkte mobiliteit.

Gebruik maken van technologie

Digitale sensoren kunnen temperatuur en vochtbalans monitoren. Slimme horloges of apps kunnen waarschuwen bij afwijkingen en ouderen aanzetten tot drinken.

Wat kun jij zelf doen voor ouderen?

Zorg voor een koele ruimte, liefst onder 25°C
Laat ouderen minimaal 1,5 liter per dag drinken
Beperk inspanning tussen 12.00–17.00 uur
Gebruik lichte, ademende kleding
Wees alert op verwardheid of zwakte

Tip: Neem contact op met de huisarts of wijkverpleging bij twijfel. Ouderen wachten vaak te lang met hulp inschakelen.

Conclusie: hitte vraagt om aandacht en samenwerking

De zomer brengt risico’s met zich mee voor kwetsbare ouderen. Door samen alert te zijn — zorgverleners, familie én ouderen zelf — kunnen ernstige complicaties voorkomen worden. Vroege signalering en praktische hulp maken het verschil.

Iedere druppel telt. Zorg voor verkoeling, hydratatie en verbondenheid.